پادکست چکش (Chakosh Podcast)؛ آثار هنری و پرونده‌های قضایی

چکش یک پادکست در زمینه‌ی «اتفاقات جذاب تاریخی از رابطه‌ی قانون و هنر» است. این پادکست را صنم حقیقی تولید می‌کند. او خودش را با این عبارت معرفی می‌نماید: «دانش‌آموخته‌ی حقوق و از معدود متخصصین حوزه حقوق نفت و گاز». صنم حقیقی دوره‌ی کارشناسی حقوق را در دانشگاه شهید بهشتی ایران گذرانده است و دو فوق لیسانس در رشته‌های حقوقی از دانشگاه‌های کانادا و آمریکا دارد. او دوره‌ی دکترای خود را در رشته‌ی حقوق نفت و گاز در دانشگاه مرکز تحقیقات اروپایی وابسته به اتحادیه‌ی اروپا گذرانده است. بعضی از اعضای خانواده‌ی صنم حقیقی در وادی هنر، مشهور هستند. پدربزرگ او، ابراهیم گلستان، نویسنده و فیلم‌ساز بوده است. مادربزرگش، سفالگر و مادرش لیلی گلستان، مترجم و صاحب گالری است. مانی حقیقی، کارگردان و بازیگر مشهور ایرانی نیز، برادر او است.

به نظر می‌رسد که پادکست چکش، پیوندی است که صنم حقیقی بین هنر و حقوق برقرار کرده است. آنچه باعث جذابیت این پادکست شده و آن را از حالت یک محتوای حقوقی خارج کرده، وجود مقوله‌ها و پرونده‌های هنری است. صنم حقیقی در اولین پیام کانال تلگرام چکش نوشته است: پادكست چكش مجموعه‌ای‌ست از موضوعات مربوط به هنر دنیا، از سینما گرفته تا موسیقی و نقاشی و ادبیات که به دلایلی، موضوع پرونده‌های قضایی بوده‌اند و توسط دادگاه‌ها بررسی شده‌اند. داستان‌هایی که در طول تحصیل خودم در رشته حقوق به نظرم جالب بوده‌اند و دلم خواسته با شنونده‌‌های پادکست هم در میان گذاشته بشود. این پادکست با کمک شنونو منتشر می‌شود و سایت مجزایی ندارد. با بهترین سایت همراه باشید.

شناسنامه پادکست

نام پادکست	پادکست چکش | Chakosh Podcast
اینستاگرام	instagram.com/chakosh_podcast
توییتر	twitter.com/chakoshp
تلگرام	t.me/Chakoshpodcast
کاربری	اتفاقات جذاب تاریخی از رابطه‌ی قانون و هنر
ایمیل سایت	ighe3.box@gmail.com
عمر پادکست	دو سال
کست باکس	castbox.fm/channel/chakosh
اپل پادکست	podcasts.apple.com/us/podcast/chakosh
شنوتو	shenoto.com/channel/Chakosh
تهران پادکست	tehranpodcast.ir/chakosh

اپیزودها

هالیوود و سانسور

تاکنون 2 فصل و 18 اپیزود از پادکست چکش منتشر شده است. فصل اول به موضوع سینما اختصاص دارد. صنم حقیقی در اپیزود اول فصل یک، توضیح می‌دهد که در دوران تحصیل در دانشگاه نیویورک یک واحد درسی به نام حقوق و هنر داشته است. این درس در مورد سانسور در هنر آمریکا و کپی رایت آثار هنری بوده و به نوعی ایده‌ی اولیه‌ی ساخت این پادکست به شمار می‌رود. حقوق و هنر بسیار سخت و در عین حال جذاب به شمار می‌رفت. مباحث مربوط به این درس شامل: بررسی آثار هنری آمریکا و پرونده‌های سنگین قضایی موجود در فضای هنری آمریکا بود. این درس از آن جهت برای صنم جذاب بود که مایل بود بداند چطور درآمریکا، هنر سانسور می‌شده است؟

جالب‌تر اینکه این سانسور به صورت سخت‌گیرانه و مداوم صورت می‌گرفت. او در ابتدای فصل اول چکش، این سوال را از مخاطب می‌پرسد: آیا به ذهنتان رسیده بود که در آمریکا هم فیلم‌ها سانسور شوند؟ او در این فصل عوامل موثر بر رفع این سانسور را بررسی می‌کند.

الهام یا کپی در موسیقی

در فصل دوم، پادکست چکش، به سراغ دنیای موسیقی می‌رود و به صورت خاص در مورد کپی رایت صحبت می‌کند. در اپیزود اول این فصل به پرونده‌های حقوقی مربوط به قانون کپی رایت در طول سال‌های 1946 تا 1972 اشاره می‌شود. در اپیزود بعدی، کاوه راد وکیل پایه یک دادگستری مهمان چکش است. او در مورد پرونده‌های جنجالی کپی رایت در ایران صحبت می‌کند. یکی از این پرونده‌ها به موضوع نامه استاد شجریان به علی لاریجانی و شکایت از پخش بدون مجوز آثار ایشان در صدا و سیما اشاره دارد.

صنم حقیقی در اپیزود سوم می‌گوید که از محتوای اپیزود دوم، منظور خاصی را تعقیب می‌کرده است. او قصد داشت مخاطب را در موقعیت مقایسه قرار دهد: اگر همین پرونده‌ها در دادگاه‌های خارج از ایران مطرح می‌شد، چگونه تجزیه تحلیل می‌شد؟ احکام صادره در مورد آن‌ها به چه شکلی بود؟ در مورد بحث کپی رایت، صنم حقیقی معتقد است که هر شباهتی لزوما کپی نیست. دو اثر ممکن است شبیه باشند اما کپی نباشند. یا شعر یکسان و موسیقی متفاوت داشته باشند. بنابراین مخاطب باید در استفاده از کلمات درست، حساسیت‌های لازم را به خرج دهد.

در اپیزود 13 با عنوان پاره آتش، او دوباره به همین مساله باز می‌گردد. برخلاف عقیده‌ی او، تجربه ثابت کرده است که دادگاه بین کپی و الهام فرقی قائل نیست. او برای آگاهی بخشیِ بیشتر در این زمینه، به سراغ هنرمندی می‌رود که بعضی از آثارش را با الهام از دیگران ساخته. مهمان این اپیزود و دو اپیزود بعدی، محسن نامجو است. نامجو صحبت‌هایی در اینجا مطرح می‌کند که البته علمی یا قانونی نیست و نمی‌تواند الگوی خوبی به وجود بیاورد. صحبت‌های او با انتقاداتی در توییتر هم روبرو شد. اپیزودهای بعدی صنم به ترتیب در مورد نقاشی، سرقت عتیقه و عکس خبری است. البته از شهریور 1399 هیچ اپیزود جدیدی از چکش منتشر نشده است.

شبکه‌های اجتماعی

فعالیت در شبکه‌های اجتماعی چندان برای چکش چندان جدی نیست. یک صفحه اینستاگرام دارند که هزار و دویست عضو دارد. تعداد پست‌های این صفحه نیز تنها 21 عدد است. در تلگرام نیز یک کانال با هزار عضو دارند. در این کانال قطعه‌های موسیقی استفاده شده در اپیزودها را قرار می‌دهند. البته اپیزودها در تلگرام آپلود نمی‌شوند. در توییتر فعالیت به نسبت بیشتری دارند و سه هزار فالور جمع کرده‌اند.